Het maakt niet uit hoe idioot je besluit is – houd er vooral aan vast. Dat deed ook de directeur van een Achterhoekse school toen ze voor aap stond vanwege een schoolfoto. Daarop waren bij alle kinderen de gezichten zwart gestift. Tja, privacy hè, we leven in moderne tijden. Heel Nederland lachte de vrouw uit, maar ze gaf geen krimp. Het personeel had goed gehandeld, hield ze vol.
Ze zoeken het maar uit met die Algemene Verordening Gegevensbescherming, dacht ik naïef toen de AVG in mei vorig jaar van kracht werd. Heb ik als ordinaire burger geen last van. Toch?
‘Wil je onmiddellijk dat filmpje van YouTube afhalen’, mailde de schooldirecteur van Tim. Onze zoon had een videootje van nog geen anderhalve minuut op zijn kanaal gezet over zijn eerste schooldag in Nederland. Er stond ook een ander kind op en verder nog zijn juf. „Ik geef geen toestemming”, meldde die juf boos.
Even het filmpje door de video-editor gehaald. Kind buiten beeld. Juf buiten beeld. Conflict vermeden.
„Mag ik een videootje maken voor mijn YouTube-kanaal?”, vroeg de inmiddels elfjarige Tim in juli tijdens de introductiebijeenkomst op zijn nieuwe school. Nee, dat mocht niet.
„Ik weet wel waarom het niet mag”, zei Tim. „Dat heeft te maken met de privacy. Iedereen moet eerst toestemming geven.”
„Inderdaad”, zei de scheidende directrice verrast.
„Dus als alle aanwezigen hier akkoord gaan, dan mag het toch?”
„Nee Tim, dat moet van tevoren schriftelijk geregeld worden.”
Ah, gesnopen. Dus twee weken geleden een mailtje naar de school gestuurd met het verzoek Tim een videootje te laten maken van zijn eerste dag daar. Mag niet, zei de nieuwe directeur, want eerst moet iedereen toestemmen.
Dan schiet ik toch alleen Tim, eventueel met zijn leerkracht als die het goedvindt en een klasgenoot van wie we de vader kennen?
Nee, zei de nieuwe directeur, geen toestemming.
Dezelfde dag zwom Tim af voor zijn diploma in het Sportfondsenbad. „Foto of video mag”, zei de instructeur, „maar volgens de AVG mogen er geen kinderen op van wie de ouders bezwaar maken. Iemand bezwaar?” Niemand had bezwaar.
Zo werkt dat dus: geklede kinderen mag je op school niet vastleggen, bijna blote kinderen in het zwembad wel. Tja, moderne tijden.
AVG is een ander woord voor kramp. Kranten durfden namen van geslaagde scholieren niet meer te publiceren. In de Grote Kerk in Gorinchem werd niet meer gebeden voor zieken, want die zouden daar eerst toestemming voor moeten geven. Talloze Amerikaanse kranten zijn vanuit Europa niet meer te raadplegen omdat die media zich niet aan de AVG willen branden.
En dan heb je ook nog het averechtse effect. De privacywet zadelt bedrijven en instanties op met een enorme administratieve last. De AVG schermt ook de privacy van boeven af en die doen daar hun voordeel mee.
Maar dat is klein leed. Groot leed is dat Tim zijn eerste schooldag niet mag filmen.
Tsja Rob, ik werd onlangs uit de kerk in Kaatsheuvel gezet. Ik mocht geen foto’s maken tijdens de Heilige Communie. Argument: de AVG. Alleen de eigen fotograaf mocht er foto’s maken. Een verhaal over dit Katholieke evenement ging dus ook niet door! Daar zaten ze dus niet mee.
We leven in een dolgedraaide maatschappij.