Tag archieven: dood

Eeuwig zonde

rob rondVan je leven zou na afloop meer moeten resten dan een vervalende vlek. Sommige mensen hebben een stevig stempel gezet: Bach, Mozart, Rembrandt, Van Gogh. Die verdwijnen pas als de mens uitsterft, lang voordat de aarde zal zijn verzwolgen door de rode reus die onze zon ooit wordt. Niet te vaak aan denken.

Van Gogh heeft nooit van zijn eigen roem mogen genieten. Hoe anders ging dat met Freddie Mercury en David Bowie. Nu ze er niet meer zijn, rest tenminste de troost dat ze iets hebben voorgesteld. Die troost is niet voor Freddie en David zelf. Als je dood bent, maakt het voor jou niets meer uit of je hebt geleden of genoten. Die troost is voor ons, de nabestaanden. ‘Ze hebben mooie dingen gemaakt en een goed leven gehad.’

In 1971 kreeg ons Haagse bandje Cobra tijdens een repetitie in de Marathon bezoek van een donkerharige jongeman uit Amerika. Hij zou onze derde single gaan produceren. Ik was net bezig de rest van de band mijn nieuwe liedje uit te leggen, maar de Yank gooide er plompverloren zijn eigen song in. Zanger Winston negeerde mijn woede-uitbarsting en koos voor het werkje van de indringer. We hadden kennisgemaakt met Craig Bolyn, een 23-jarige muzikant zonder minderwaardigheidscomplex.

Cobra speelde in december van dat jaar in het voorprogramma van Ten Years After van de woeste gitarist Alvin Lee, inmiddels zaliger. De Britse band had furore gemaakt in Woodstock met I’m going home.

Cobra speelde de RAI plat.
„Hé, wat is dat nou?”, knorde de manager van Ten Years After tegen onze manager Peter de Wit, die ooit Pee White was van de Magic Strangers en inmiddels zaliger. „We hadden afgesproken dat het voorprogramma niet al te goed zou zijn.”

Hoe goed we waren, blijkt ook wel uit de recensie in muziekblad Oor: ‘Cobra deed in bombastiek nauwelijks onder voor Ten Years After.’ Als Oor je afkraakte, wist je dat je goed zat. Het herhaalde zich met Diesel. Oor: weer zo’n mislukte Nederlandse poging om een hit te scoren in Amerika. Sausalito Summernight werd prompt een hit in Amerika. Als ik ooit nog eens een plaat maak, hoop ik dat Oor hem neersabelt.

Craig vond Ten Years After waardeloos. En ons ook. Er deugde niets aan. Kort daarna zagen we Jethro Tull spelen in Rotterdam. Fantastisch, vonden de Cobra-muzikanten. Schandalig slecht, oordeelde Craig.

In de opnamestudio ging alles anders dan we gewend waren. Craig en zijn vrouw, een Amerikaanse met haren tot beneden haar knieholten, blowden dat het een lieve lust was. Wij van Cobra waren clean en moesten daar niets van hebben.

„Hier, probeer dit maar eens”, zei onze roadie, terwijl hij Craig een stickie aanreikte.
„Wow man, this is really strong”, zei Craig. „What grass is it?”
„It’s carpet, man. It’s carpet”, zeiden wij. Onze roadie had vezels uit het groene tapijt in de studio geplukt en in de sigaret gestopt. Craigs gezicht kleurde ook groen.

Dan de opnames. Gitaren dubbelen? Welnee, dat is veel te zuinig. Craig liet mij vier gitaarpartijen over elkaar spelen. Solozang? Ook weer vier lagen op elkaar. Gitaarsolo? Wacht even, daar gooide Craig zelf nog een lage partij onder.

En het moet gezegd: So Dissatisfied is een leuk liedje en de single belandde in de Top 40. Diesel heeft het live ook nog gespeeld.

Vanwege dat succes zou Craig onze vierde single ook produceren. Hij kwam naar onze repetitieruimte en bracht de zanger van de Amerikaanse band Django mee. Die nam tegen een wand plaats, in kleermakerszit.

Craig keurde ons singlevoorstel goed. We zouden net het arrangement doornemen, toen de man van Django een gul gebaar maakte: „Anybody wants a joint?” Dat viel niet goed bij onze Britse zanger.

„Can you go and sit in the bus?”, zei Winston, die hippies en wiet niet kon luchten of zien.

„Ridiculous!”, zei Craig, stomend van woede. Hij stapte op en ik heb hem nooit meer gezien.

Later hoorden we dat Craig en zijn vrouw op Schiphol waren aangehouden. Ze hadden tijdelijk gewoond boven het kantoor van muziekuitgeverij Red Bullet in Hilversum. Craig vond kennelijk dat opnames die hij had gemaakt, aan hem toebehoorden, dus hij had de banden meegenomen, maar Red Bullet had daar andere ideeën over: wie betaalt, is de eigenaar.

Hoe zou het die bovengemiddeld getalenteerde jongen zijn vergaan? Dat heb ik me jarenlang afgevraagd. Dankzij Google  weet ik inmiddels het antwoord. Craig is dood. Hij heeft op 40-jarige leeftijd een eind aan zijn leven gemaakt. Eeuwig zonde. Vond hij zichzelf mislukt? De details ken ik niet. Maar een mens hoort niet te verdwijnen zonder zelfs maar een vlek achter te laten.

_________________________________

Reageren kan hier.

Cadeautje

rob rondZou er een ‘wet van Zwagerman’ zijn, dan had ik ermee moeten zitten dat mijn vader ooit een zelfmoordpoging deed. Het was een onhandige manoeuvre waar ik weinig waardering voor had. Daarna heeft hij nog vele jaren naar genoegen geleefd totdat moeder natuur zich van hem ontdeed. Kun je met een gerust hart aan moeder natuur overlaten.

De periodes voor je geboorte en na je dood zijn zo onmetelijk lang, dat je je af kunt vragen waarom je het zeer tijdelijke verblijf op deze aardkloot eigenmachtig zou moeten bekorten. Overigens, mocht er een oerknal hebben plaatsgevonden waaraan niets voorafging, volgt er dan ook een slotknal waarop niets meer volgt? Hier schiet mijn verbeeldingskracht even tekort.

Als Joost Zwagerman zo intelligent was als veel mensen lijken te denken en ook zeggen, kun je je afvragen waarom hij zijn eigen goede raad niet opvolgde: nooit zelf uit het leven stappen. In Trouw lees ik: Zelfmoord heeft ‘een licht egoïstische component’, vindt Zwagerman, vanwege de ingrijpende gevolgen ervan voor de nabestaanden: „Je zou kunnen zeggen: eigen sores eerst. Nabestaanden ervaren een soort stempeling voor de rest van hun leven. Ze zijn geestelijk gebrandmerkt.”

Daar moet ik aan denken als ik de video zie met zijn toen 12-jarige dochter Daantje op de première van Anne in Theater Amsterdam. Alsjeblieft, Daantje, cadeautje van papa voor jou en je broers.

Was het leed van de slechts 51-jarige Zwagerman ondraaglijk? Die conclusie zou kunnen volgen uit het feit dat hij het niet langer wenste te dragen. De ziekte van Bechterev was bezig hem krom te maken. Hij leed aan depressies. Hoe erg waren die? Zijn goede vriendin Jessica Durlacher plaatst daar vraagtekens bij door in DWDD te veronderstellen dat de zelfmoord in een opwelling moet hebben plaatsgevonden. Foutje zonder kans op herstel. Ai!

In dezelfde week berichtten de media ook over een andere zelfmoord: die van Caroline Dijkman. De docente biologie werd op het Sint-Maartenscollege in Maastricht door haar collega’s gepest. Ik dacht vroeger dat pesten op school de taak van de leerlingen was, hoewel mijn leraren er ook wat van konden. Dijkmans pestende collega’s planden bijvoorbeeld opzettelijk vergaderingen op dagen dat zij vrij was. Als ze vervolgens haar rooster aanpaste en toch naar school ging, bleek zo’n vergadering plotseling niet door te gaan. In 2012 meldde ze zich van ellende ziek, maar de vernederingen en teleurstellingen bleven door haar hoofd spoken en in augustus dit jaar benam ze zichzelf het leven. Ook zij werd slechts 51 jaar. De schoolleiding zegt zich van geen kwaad bewust te zijn.

Wie mag uit het leven stappen? Zwagerman niet en Dijkman wel? Van de kerk mag niemand het. Van onze wetgever iedereen. In sommige Aziatische en Afrikaanse landen kun je in de bak belanden na een mislukte zelfmoordpoging. En in Noord-Korea kan na een geslaagde zelfmoord je familie op straf rekenen.

Wie zijn wij om Zwagerman of Dijkman te veroordelen? Uit het leven stappen doet niemand omdat hij het geluk niet meer aankan. Ondraaglijke pijn kan ook geestelijk zijn. Neem Léonie Holtes, die zich inzette voor tbs’ers, totdat haar demonen bezit van haar namen.

De dood is afschrikwekkend, maar heeft ook aanlokkelijke kanten. Eindelijk rust. Mijn vader placht te zeggen: je wordt geboren om te sterven.

Dat is een misvatting. Je wordt geboren om te leven. Dood zijn kan nog lang genoeg.

_________________________________

Reageren kan hier.