Tag archieven: weerwoord

Maanziek

rob rondHoe bestudeer je waanzin zonder zelf waanzinnig te worden? Hoe weerleg je onzin zonder zelf onzinnig te worden? Deze ongemakkelijke gedachten dringen zich de laatste dagen regelmatig aan mij op. Geen fijn begin van het nieuwe jaar.

Komt allemaal doordat ik de website Lekkâh ben begonnen. Is de bestrijding van complottheorieën wel goed voor je gezondheid? Kan ik mijn tijd niet beter besteden? Twijfel. Maar twijfel vind ik alleen leuk als die academisch is.

Dan denk ik aan mijn middelste zoon en weet ik dat ik door moet. Hij had het ongeluk om zich op zijn achttiende een psychose te blowen. Overal vermoedde hij webcams, hij gooide ‘geïnfecteerde spullen’ weg, hoorde stemmen, iedereen sprak over hem, dat wist hij zeker. Hij kon, zittend op de bank in de huiskamer, straten verderop horen wat een dochter over hem zei tegen haar moeder.

De medicijnen die hij nu al meer dan tien jaar nodig heeft, zijn geen placebo’s. Net zo min als je er zelfmoord mee kunt plegen, kun je met neppillen schizofrenie bestrijden. En wie denkt dat cannabis een panacee is, een middel dat door een congsi van artsen en farmaceuten wordt doodgezwegen om maar vooral dure medicijnen aan het argeloze klootjesvolk te kunnen slijten, moet maar eens met de GGZ gaan praten. Hoor je ook eens wat anders.

„Niemand heeft het op jou gemunt.” Zo wist ik mijn zoon gerust te stellen. „En de mensen praten niet over jou.”
Vragende blik.
„Weet je waarom niet? De mensen zijn helemaal niet met jou bezig. Ze denken aan zichzelf. Voortdurend. Gelukkig maar, hè?”

Je kunt niet altijd pech hebben. Mijn zoon boft dat hij op momenten van opspelende muizenissen zijn verstand aan kan zetten: klik, er is niemand met mij bezig, iedereen is met zichzelf bezig, mijn gedachten kloppen niet. Op zulke momenten zo kunnen denken is een krachttoer. Het neemt de onrust niet compleet weg. Maar helpen doet het wel.

Mijn zoon wíl geholpen worden. Maar er zijn ook patiënten die niet beseffen dat ze ziek zijn. En wie niet ziek is, weigert hulp. Wel eens geprobeerd hulp op te dringen?

Mijn zoon heeft voor zijn paranoia een excuus: hij is maanziek. Complotdenkers hebben dat excuus niet. Dat vind ik en dat vinden ze zelf ook. Sterker nog, ze vinden zichzelf beter, slimmer dan stumpers die weigeren in te zien dat de Amerikanen nooit op de maan zijn geweest, dat er door sinistere figuren achter de schermen hard wordt gewerkt aan de nieuwe wereldorde die alle regeringen op aarde gaat vervangen en de hele mensheid tot slaaf zal maken. Wie dat niet inziet, heeft juist hulp nodig. Of moet ontmaskerd worden als deelnemer aan de grote samenzwering.

Argwaan is een nuttige eigenschap. De mens vindt vele gevaren op zijn pad. Wat ritselt in het struikgewas? Ligt er een roofdier op de loer? Wil een vijand mij te grazen nemen? En wat zijn die lui daarginds onder elkaar aan het smoezen? Hebben ze het over mij? Jawel Caesar. „Ook gij, Brutus, mijn zoon.”

Een bewezen samenzwering vinden complotdenkers niet interessant. Het gaat om de grote, onbewezen complotten, om snode, wereldomvattende plannen die zij wél in de gaten hebben en de onbenullen van deze wereld niet.

„Kijk hier toch eens, de foto’s van de maanlanding kloppen niet, dit is kunstlicht, geen zonlicht. En hier dan, dit voorwerp is er gewoon bovenop gemonteerd. Zie je dat dan niet? En de straling onderweg, die zou de astronauten hebben gedood. Bovendien is het op de maan te heet. En te koud. Die beelden van de landing zijn in Hollywood gemaakt.”

Uitleg van experts over de samenstelling van lenzen, licht en donker op de maan met zijn nabije horizon, het geringe stralingseffect, het verschil tussen grond- en omgevingstemperatuur, bereikt de dovemansoren van de complotdenkers niet. Elke ontkenning is een bevestiging: de experts zitten ook in het complot.

Als argumenten niet helpen, waarom dan nog moeite doen?

Zie het als een service aan de twijfelaars. Het woord vraagt om een weerwoord. En als ik het complotdenkers iets moeilijker kan maken, hebben ze misschien niet zo gauw in de gaten wat ík aan het uitspoken ben.

_________________________________

Reageren kan hier.