Tag archieven: complot

Maanziek

rob rondHoe bestudeer je waanzin zonder zelf waanzinnig te worden? Hoe weerleg je onzin zonder zelf onzinnig te worden? Deze ongemakkelijke gedachten dringen zich de laatste dagen regelmatig aan mij op. Geen fijn begin van het nieuwe jaar.

Komt allemaal doordat ik de website Lekkâh ben begonnen. Is de bestrijding van complottheorieën wel goed voor je gezondheid? Kan ik mijn tijd niet beter besteden? Twijfel. Maar twijfel vind ik alleen leuk als die academisch is.

Dan denk ik aan mijn middelste zoon en weet ik dat ik door moet. Hij had het ongeluk om zich op zijn achttiende een psychose te blowen. Overal vermoedde hij webcams, hij gooide ‘geïnfecteerde spullen’ weg, hoorde stemmen, iedereen sprak over hem, dat wist hij zeker. Hij kon, zittend op de bank in de huiskamer, straten verderop horen wat een dochter over hem zei tegen haar moeder.

De medicijnen die hij nu al meer dan tien jaar nodig heeft, zijn geen placebo’s. Net zo min als je er zelfmoord mee kunt plegen, kun je met neppillen schizofrenie bestrijden. En wie denkt dat cannabis een panacee is, een middel dat door een congsi van artsen en farmaceuten wordt doodgezwegen om maar vooral dure medicijnen aan het argeloze klootjesvolk te kunnen slijten, moet maar eens met de GGZ gaan praten. Hoor je ook eens wat anders.

„Niemand heeft het op jou gemunt.” Zo wist ik mijn zoon gerust te stellen. „En de mensen praten niet over jou.”
Vragende blik.
„Weet je waarom niet? De mensen zijn helemaal niet met jou bezig. Ze denken aan zichzelf. Voortdurend. Gelukkig maar, hè?”

Je kunt niet altijd pech hebben. Mijn zoon boft dat hij op momenten van opspelende muizenissen zijn verstand aan kan zetten: klik, er is niemand met mij bezig, iedereen is met zichzelf bezig, mijn gedachten kloppen niet. Op zulke momenten zo kunnen denken is een krachttoer. Het neemt de onrust niet compleet weg. Maar helpen doet het wel.

Mijn zoon wíl geholpen worden. Maar er zijn ook patiënten die niet beseffen dat ze ziek zijn. En wie niet ziek is, weigert hulp. Wel eens geprobeerd hulp op te dringen?

Mijn zoon heeft voor zijn paranoia een excuus: hij is maanziek. Complotdenkers hebben dat excuus niet. Dat vind ik en dat vinden ze zelf ook. Sterker nog, ze vinden zichzelf beter, slimmer dan stumpers die weigeren in te zien dat de Amerikanen nooit op de maan zijn geweest, dat er door sinistere figuren achter de schermen hard wordt gewerkt aan de nieuwe wereldorde die alle regeringen op aarde gaat vervangen en de hele mensheid tot slaaf zal maken. Wie dat niet inziet, heeft juist hulp nodig. Of moet ontmaskerd worden als deelnemer aan de grote samenzwering.

Argwaan is een nuttige eigenschap. De mens vindt vele gevaren op zijn pad. Wat ritselt in het struikgewas? Ligt er een roofdier op de loer? Wil een vijand mij te grazen nemen? En wat zijn die lui daarginds onder elkaar aan het smoezen? Hebben ze het over mij? Jawel Caesar. „Ook gij, Brutus, mijn zoon.”

Een bewezen samenzwering vinden complotdenkers niet interessant. Het gaat om de grote, onbewezen complotten, om snode, wereldomvattende plannen die zij wél in de gaten hebben en de onbenullen van deze wereld niet.

„Kijk hier toch eens, de foto’s van de maanlanding kloppen niet, dit is kunstlicht, geen zonlicht. En hier dan, dit voorwerp is er gewoon bovenop gemonteerd. Zie je dat dan niet? En de straling onderweg, die zou de astronauten hebben gedood. Bovendien is het op de maan te heet. En te koud. Die beelden van de landing zijn in Hollywood gemaakt.”

Uitleg van experts over de samenstelling van lenzen, licht en donker op de maan met zijn nabije horizon, het geringe stralingseffect, het verschil tussen grond- en omgevingstemperatuur, bereikt de dovemansoren van de complotdenkers niet. Elke ontkenning is een bevestiging: de experts zitten ook in het complot.

Als argumenten niet helpen, waarom dan nog moeite doen?

Zie het als een service aan de twijfelaars. Het woord vraagt om een weerwoord. En als ik het complotdenkers iets moeilijker kan maken, hebben ze misschien niet zo gauw in de gaten wat ík aan het uitspoken ben.

_________________________________

Reageren kan hier.

Lekkâh

rob rondZekerheid is de aartsvijand van het geloof. Om maar meteen de grootste koe bij de horens te vatten: je kunt niet in God geloven als je zeker weet dat Hij bestaat. Hetzelfde geldt voor de duivel. Die laatste kijkt wel uit om zich te vertonen. Als hij dat doet, ben je ook zeker van het bestaan van de andere helft van het illustere duo. En ons opperwezen wil dat niet. Die geeft de voorkeur aan verstoppertje spelen. Zijn echtgenote Asjera houdt Hij ook liefst voor ons verborgen. De samenstellers van de Statenbijbel hebben haar naam braaf buiten het boek gehouden.

Moslims willen die zekerheid over Allah ook niet. Stel je de ellende van de sjiieten eens voor als de soennieten gelijk hebben. En omgekeerd. En het gelijk van de christenen is al helemaal onbestaanbaar. Juist het gebrek aan zekerheid is een prachtig wapen. Dankzij het geloof kan iedereen prat gaan op zijn eigen gelijk. ‘Onze God is de beste.’

Het omgekeerde geldt ook: geloof is de aartsvijand van de zekerheid. Dat valt heel mooi af te lezen aan de reacties van de gemiddelde complotdenker. Weiger je te geloven dat de CIA achter de aanslagen van nine-eleven zat? „Slaap maar lekker verder”, is ongeveer het mildste wat je kunt verwachten. ‘Trol’, zo noemde een Facebookvriend mij, insinuerend dat ik voor de CIA of de AIVD werkte. Ik heb hem daarop van mijn vriendschap verlost.

Een muzikant loosde mij juist, omdat ik weigerde zoals hij Amerika als bron van alle ellende te zien. En zo ben ik nog wat vrienden kwijtgeraakt die ik kennelijk dodelijk had beledigd omdat ik hun paranoïde visie op de wereld niet deelde. Waarbij je je natuurlijk kunt afvragen of iemand die je kwijtraakt ooit een vriend was.

Nooit had ik vermoed hoeveel  mensen in al die onzin geloven zonder de sociale media, die het vuurtje ook aanwakkeren. Ik had dan nooit geweten hoe kennis omtrent het succes van huis-tuin-en-keukenmiddeltjes tegen kanker, zoals honing, door een congsi van farmaceuten en medici van het publiek wordt weggehouden, bang als die graaiers zijn dat dat ze dan de riante inkomsten van hun medicijnen gaan mislopen. Of hoe op de achtergrond vrijmetselaars en de Illuminati aan de touwtjes trekken. Zelfs Hitler werkte met die lui samen. Hoe de aanslagen in Parijs een valsevlagoperatie waren van de Franse regering. En de schutters in het Amerikaanse San Bernadino hun actie ook niet zomaar uitvoerden. Daar zaten lieden achter die de moslims in diskrediet willen brengen. Of mensen die wapens aan banden willen leggen. Kies maar uit.

Lachen toch, al die aluhoedjes? Een ex-collega die bij mijn oude krant werkte, kan er de humor wel van inzien, meldde ze via Facebook. Toch vallen er fenomenen waar te nemen die minder op de lachspieren werken. Zoals het postmodern opkloppen van paranoia, als een soort nieuw opium van het volk, waartoe de Russische media zich laten aansporen vanuit het Kremlin. Waarbij zo veel versies van de MH17-ramp de wereld in worden gestuurd dat Poetin zijn favoriete variant nóg gemakkelijker aan het eigen volk kan slijten. Welke variant dat is, staat nog niet vast, op één element na: Rusland is onschuldig.

„Mensen geloven wat je hun vertelt”, zegt in de film ‘Catch me if you can’ hoofdrolspeler Leonardo DiCaprio als de zwendelaar Frank Abagnale. Afgelopen week hoorde ik Erik ‘Spinvis’ de Jong op de radio vertellen hoe hij kan zwabberen als hij eerst iemand overtuigend een standpunt hoort verdedigen en later iemand anders juist het tegenovergestelde standpunt. Begrijpelijk. Je kunt niet overal expert in zijn.

Complotdenkers grossieren in onzinwebsites. Tegengas krijgen ze te weinig. Ik ga ook maar eens wat tegensputteren. Er staat nog maar één verhaal op mijn nieuwe site Lekkâh, maar de komende weken ga ik er eens flink tegenaan. Doorwrochte bijdragen van lezers zijn welkom. Als de inhoud maar van redelijk falsificeerbaar gehalte is. Kom je aan met witte zwanen alsof zwarte niet bestaan? Ja, lekkâh!

_________________________________

Reageren kan hier.