Maandelijks archief: september 2015

Beschaving

maaike_rondHet vluchtelingenprobleem zie ik niet alleen als een probleem vanwege het grote aantal onbekenden die nu mijn vertrouwde omgeving binnenkomen. Ik weet, als lid van een Europese samenleving, eerlijk gezegd niet zo goed hoe daarmee om te gaan. Die onzekerheid is het probleem voor mij en ik heb het vermoeden dat ik niet de enige ben.

‘Ben ik wel veilig? Kan mijn land dit wel bolwerken? Zitten er griezels van IS tussen die hier de boel gaan overnemen?’ Het voelt allemaal niet zo fijn.

Maar ik vertik het om te doen wat sommige anderen doen. Bang, onzeker, gebrek aan zelfvertrouwen? ‘Weg ermee! Die nieuwkomers, díe zijn niet te vertrouwen.’

Sommige mensen krikken hun zelfvertrouwen en zelfbeeld nog verder op door ‘onze westerse samenleving’ beschaafder te noemen dan die waar vluchtelingen doorgaans vandaan komen: Afrika, Midden-Oosten, Azië.

Ik kan dat wel navoelen, maar ben het er niet helemaal mee eens. Europa, als westerse samenleving, acht zichzelf beter georganiseerd, rechtvaardiger, vredelievender en minder gewelddadig dan de samenlevingen waar de vluchtelingen vandaan komen. Europa is beschaafd dus.

Klopt dat zelfbeeld? Ik hoop het… Maar hoe zit dat dan bij onze bondgenoot in de westerse beschaving, de Verenigde Staten?

Om ons te beschermen tegen barbaarse terroristen uit het Midden-Oosten is daar bijvoorbeeld in 2002 dat gevangenenkamp in Guantánamo Bay ingericht. In een vertrouwelijk rapport dat uitkwam in 2004 schreef Het Rode Kruis dat ‘de constructie van een dergelijk systeem, dat het verkrijgen van informatie als gesteld doel heeft, niet anders kan worden gezien dan als een vooropgezet systeem van slechte, ongebruikelijke en minderwaardige behandeling en een vorm van marteling’.

Het enige beschaafde hieraan is de formulering van het Rode Kruis. Want het regime in Guantánamo Bay klinkt mij met de beste wil van de wereld níet beschaafd in de oren: verdachten van terrorisme zonder vorm van proces gevangen houden en hen martelen om bekentenissen los te krijgen.

Als ik als Europeaan zou moeten kiezen: methode IS of methode VS? Ofwel: met geweld bekeren of met geweld ondervragen? Dan weet ik het wel: geen van beiden.

Het is mij er niet om te doen angstgevoelens voor IS te relativeren of die voor de VS aan te wakkeren. Ook wil ik geen schuldgevoelens over de onvolkomenheden van de westerse samenleving opwekken. Maar als we nuchter zouden erkennen dat onze samenleving lang niet zo rechtvaardig is als we wel zouden willen en als we onszelf dat eigen falen vergeven maar er wel wat aan doen, kunnen we meer betekenen voor onszelf en mensen uit andere culturen.

Niemand heeft iets aan een opgeblazen westers ego, aan westerse arrogantie. En net zo min heeft iemand iets aan westerse schuldbewuste zelfvernedering en een laag mensbeeld.

Ik bepleit een realistisch kritische houding, begrip en mildheid, niet alleen ten opzichte van vluchtelingen, maar vooral ten opzichte van onszelf. Dat zorgt, als wij onze waarden en normen willen beschermen, voor gepaste bescheidenheid en daadkracht tegelijk.

Wel zo beschaafd, toch?

______________________________

Reageren kan hieronder of op Facebook.

 

Bakerpraatjes

rob rond„Rustig maar, komt goed, straks ontstaat er vanzelf krapte op de arbeidsmarkt.” Troostende woorden. Ik tekende ze op uit de mond van een bestuurder tijdens de zoveelste ontslagronde. Ik werkte toen bij een groot krantenbedrijf. Ze zag de tollende vraagtekens in mijn ogen en verduidelijkte: „De babyboomers vergrijzen en maken plek vrij.”

Dat was in 2011. De bestuurder praatte de commissie-Bakker na. Die voorspelde drie jaar eerder een algemeen tekort van 375.000 paar handen voor 2015. De waarde van die prognose kennen we inmiddels: er zijn 600.000 werklozen. Bakker zat er zo’n miljoen naast.

Cijfers blijven ons om de oren vliegen. Bij Coolblue meldden zich 35.000 sollicitanten, maar de webwinkel zegt in Nederland nauwelijks geschikte softwareontwikkelaars te kunnen vinden en haalt ze daarom van heinde en verre. Ook bol.com klaagt tegenover NRC Handelsblad over het kennisniveau van sollicitanten. Nieuwkomers kunnen er pas na een interne opleiding aan de slag. De NS kan al evenmin geschikte ICT’ers vinden. Wie wel eens met de trein reist, gelooft dat.

Andere orakels zeggen iets heel anders. CBS: afgelopen jaar liep de werkloosheid voor ICT-professionals op met 7,7 procent. UWV: eind augustus telde Nederland bijna twintigduizend automatiseerders zonder werk. Het merendeel is hoogopgeleid.

Computerspelletjes ontwerpen verschilt duidelijk van een netwerk beheren, maar hoe zit dat nou? Hebben die werklozen allemaal een foute richting gekozen? Of krijg je je diploma ook als je je tijd op school hebt uitgezeten zonder iets op te steken?

In het onderwijs wordt nu geruzied over de iPad in de klas. ‘Nodig, want kinderen moeten met computers leren omgaan!’ ‘Nutteloos, want ze leren niet meer goed lezen en schrijven!’ Zoek maar een standpunt uit, voor elk wat wils. Ik denk terug aan mijn eigen schooltijd. Als de leraar goed is, is elk hulpmiddel bijzaak. Als de klas vol holle vaten zit, is elk hulpmiddel vergeefs.

En wat doet het UWV? Dat helpt werkloze 50-plussers aan een ICT-opleiding in Maastricht. Reactie van een 57-jarige vakman op de website van Computable: ‘Waar worden deze heren voor opgeleid? ICT heeft een erg ruim bereik. Ik ben een halfjaar werkloos en 57 jaar. Heb 25 jaar ICT-ervaring als netwerk/systeembeheerder, en nog geen baan.’ De man heeft op dat moment 115 keer gesolliciteerd.

Terwijl in Nederland meer dan een half miljoen mensen langs de kant staan, zou de vluchtelingenstroom als geroepen komen om onze economie te redden – in de zorg, techniek en ICT. Dat roepen de deskundologen. De vergrijzing – daar is ie weer – zal tot grote aantallen vacatures leiden.

Klopt dat? Vergeet het maar, concludeert journaliste Yvonne Hoffs zaterdag in de Volkskrant. Het Centraal Planbureau heeft berekend dat de gemiddelde niet-westerse immigrant moeilijk aan de bak komt, dat hij de staat gedurende de rest van zijn leven 43.000 euro kost, terwijl de gemiddelde Nederlander gedurende zijn leven 76.000 euro bijdraagt.

Moet je vluchtelingen dan niet helpen? Zeker wel. Uit menslievendheid, niet omdat we er zelf beter van zouden worden. Stink niet in bakerpraatjes. Waarvan we er nog genoeg zullen horen.

_________________________________

Reageren kan hier.

Anders

rob rondVind jij Joden slim? Die vraag kreeg ik ooit voorgelegd door een Russin. „Als je kijkt naar prestaties op gebied van wetenschap, kunst, financiën en journalistiek”, antwoordde ik, „zou ik zeggen: ja. Maar als je kijkt naar de ellende die ze in de loop der eeuwen over zich heen hebben gehaald, is mijn antwoord: nee.”

Om als individu of groep een meerderheid tegen je te krijgen, moet je je om te beginnen onderscheiden. Anders zijn hoeft niet altijd negatief uit te pakken. Ben je anders omdat je iets beter kunt dan anderen, dan wacht soms roem. Spinoza, Einstein, Menuhin. Ben je anders door je af te zetten tegen de meerderheid, maak dan je borst maar nat.

De haat der overheden en massa’s trof niet alleen de meer succesvolle vreemdelingen. Verbanning en uitroeiing vielen bijvoorbeeld ook zigeuners ten deel.

Mensen zijn niet uniek in hun xenofobie. Chimpansees vallen naburige groepen aan en moorden dat het een lieve lust is. Insecten als mieren en bijen doden soortgenoten uit een ander nest. Instinctief zijn mensen nauwelijks beter.

Al geruime tijd zijn moslimminderheden in Europa onhandig bezig. Te fanatiek. Een vrouw de hand schudden? Nee! Wijn in het kerstpakket? Mag niet van een Rotterdamse imam. Blote borsten op een schilderij? De gemeente Huizen verwijderde het kunstwerk van kunstenares Ellen Vroegh na klachten van moslims. Krijgt een gastvolk het gevoel verworvenheden kwijt te raken omdat nieuwkomers dat eisen ‘uit respect’, dan leidt dit tot irritatie. Afblijven van de borsten van Phil Bloom! Met hun protesten bereiken moslims hooguit dat hun hoofddoekjes, soepjurken en moskeeën als rode lap gaan werken op een stier.

Onze onderbuik spreekt steeds luider. Een rondje Twitter of Facebook en je weet genoeg. Maar ook onder hoger opgeleiden stel ik ongerustheid vast. „Hoeveel meer islam gaan we nog krijgen? Het is me nu al te veel.”

In de Europese geschiedenis speelden de Joden een opvallende rol door enerzijds te presteren en anderzijds in hoge mate de eigen groep geïsoleerd te houden. Ze eisten geen noemenswaardige aanpassingen van het gastland, maar wisten de oorspronkelijke bevolking toch te irriteren.

Te verwachten valt dat de komst van veeleisende moslims tot veel grotere strubbelingen gaat leiden. Een oproerkraaier als Wilders vaart daar wel bij. Wat stelt de overheid daartegenover? De omwonenden gaan inspraak krijgen over de asielzoekerscentra die nu uit de grond rijzen.

Inspraak? Wat dat voorstelt, weet ik uit eigen ervaring. Mijn dochter wilde ooit haar achternaam wijzigen in die van haar Russische moeder, een voor Nederlanders even onuitsprekelijke naam als Toonders professor Prlwytzkofsky. Ik kreeg een uitnodiging van Justitie: u mag uw mening kenbaar maken.

„Heeft dat zin?”, vroeg ik aan een rechter. „Zo nee, dan reageer ik niet.”
„O ja hoor”, zei de rechter. „In Nederland is het zo, dat als de overheid je om je mening vraagt, er ook rekening mee wordt gehouden.”
Ik schreef aan de minister dat onuitsprekelijke buitenlandse namen niet erg gunstig zijn voor je kansen in Nederland, dus dat ik daarom tegen de naamsverandering was.
„Ja hoor eens, met uw mening kunnen we geen rekening houden”, antwoordde de minister.
Omwonenden zien niet zoveel in de aangeboden inspraak over opvang die er inmiddels al is. Gek hè?

Wat zouden we als Nederland wel moeten doen? Vluchtelingenhulp: ja. Automatische omzetting van de vluchtelingenstatus in permanent verblijf: nee. En vooral de acceptatie van Nederlandse wetten, tradities en verworvenheden verplicht stellen bij naturalisatie. Zo niet, dan vreemdelingen zo snel mogelijk terug naar huis sturen of opvang regelen in landen met gewoonten waar ze zich wel lekker bij voelen. De verdraagzaamheid der Europeanen stevent af op een grens. Daar valt niets goeds van te verwachten.

_________________________________

Reageren kan hier.

Roetsjremmer

maaike_rondWegens verhuizing gaan we onze 35 jaar oude badkamer verlaten.
Er bevindt zich daarin een groen bad met bleke vlekken, het bewijs dat schoonmaakazijn niet de beste vriend van kunststof is.

De douchebak, ooit ook groen, laat zien dat andere schoonmaakmiddelen eveneens niks beters te bieden hebben dan verbeten agressie.

De wasbak daarentegen is van keramiek en glanst als vanouds. Maar wel groen dus en bovendien een maandagochtendmodelletje – dat wil zeggen: ontworpen na een zwaar weekend. Naast de kraan loopt de vorm aan beide zijden met een nauwelijks waarneembare glooiing af, zodat binnen enkele seconden het gespatte water op de grond lekt.

Rest nog even de tegeltjes te beschrijven. Onze keuze was destijds: gebroken wit. Om saaiheid en gevoelens van verveling tijdens het baden tegen te gaan, lieten wij in alle hoeken plantjes groeien. Keramisch dan: op de tegeltjes is klimop meegebakken.

In prima staat nog, maar iets doet mij vermoeden dat wij de laatste gebruikers van dit retro badgebeuren zullen zijn.

Zonde.

De badkamer in ons nieuwe huis is iets jonger, ook retro, met een modern toefje ouderenzorg van later datum. Overal handgrepen, waar ik eerlijk gezegd al aan toe ben, maar ik zit nog in de ontkennende fase. Die gaan er dus uit en de rest ook.

Ja ik hoor het: zonde!

Maar de doorslag wordt onverbiddelijk gegeven door de radiator. Die zit namelijk vlak naast de wc-pot en heeft zichtbaar geleden onder deze weinig benijdenswaardige positie. Moet ik nog iets uitleggen, dames – heren ook?

Bij het uitzoeken van de nieuwe tegels is mij verteld van de R9, de Roetsjremmer 9. Dan glijden normale mensen niet uit, maar ik ben niet normaal. Bovendien breken normale mensen niet altijd iets als ze vallen, terwijl ik bij wijze van spreken niet eens hoef te vallen voor een botbreuk.

Van die nieuwe tegels die we eerst uitgezocht hadden, heb ik dus één nacht niet geslapen. Ik was bang dat ik bij de eerste keer douchen zó ongelukkig zou uitglijden dat met één klap een aangepaste badkamer weer wél nodig zou zijn. Of helemáál geen badkamer meer.

Dus het worden tegeltjes R10. Zonder klimop.

______________________________

Reageren kan hieronder of op Facebook.

 

 

Cadeautje

rob rondZou er een ‘wet van Zwagerman’ zijn, dan had ik ermee moeten zitten dat mijn vader ooit een zelfmoordpoging deed. Het was een onhandige manoeuvre waar ik weinig waardering voor had. Daarna heeft hij nog vele jaren naar genoegen geleefd totdat moeder natuur zich van hem ontdeed. Kun je met een gerust hart aan moeder natuur overlaten.

De periodes voor je geboorte en na je dood zijn zo onmetelijk lang, dat je je af kunt vragen waarom je het zeer tijdelijke verblijf op deze aardkloot eigenmachtig zou moeten bekorten. Overigens, mocht er een oerknal hebben plaatsgevonden waaraan niets voorafging, volgt er dan ook een slotknal waarop niets meer volgt? Hier schiet mijn verbeeldingskracht even tekort.

Als Joost Zwagerman zo intelligent was als veel mensen lijken te denken en ook zeggen, kun je je afvragen waarom hij zijn eigen goede raad niet opvolgde: nooit zelf uit het leven stappen. In Trouw lees ik: Zelfmoord heeft ‘een licht egoïstische component’, vindt Zwagerman, vanwege de ingrijpende gevolgen ervan voor de nabestaanden: „Je zou kunnen zeggen: eigen sores eerst. Nabestaanden ervaren een soort stempeling voor de rest van hun leven. Ze zijn geestelijk gebrandmerkt.”

Daar moet ik aan denken als ik de video zie met zijn toen 12-jarige dochter Daantje op de première van Anne in Theater Amsterdam. Alsjeblieft, Daantje, cadeautje van papa voor jou en je broers.

Was het leed van de slechts 51-jarige Zwagerman ondraaglijk? Die conclusie zou kunnen volgen uit het feit dat hij het niet langer wenste te dragen. De ziekte van Bechterev was bezig hem krom te maken. Hij leed aan depressies. Hoe erg waren die? Zijn goede vriendin Jessica Durlacher plaatst daar vraagtekens bij door in DWDD te veronderstellen dat de zelfmoord in een opwelling moet hebben plaatsgevonden. Foutje zonder kans op herstel. Ai!

In dezelfde week berichtten de media ook over een andere zelfmoord: die van Caroline Dijkman. De docente biologie werd op het Sint-Maartenscollege in Maastricht door haar collega’s gepest. Ik dacht vroeger dat pesten op school de taak van de leerlingen was, hoewel mijn leraren er ook wat van konden. Dijkmans pestende collega’s planden bijvoorbeeld opzettelijk vergaderingen op dagen dat zij vrij was. Als ze vervolgens haar rooster aanpaste en toch naar school ging, bleek zo’n vergadering plotseling niet door te gaan. In 2012 meldde ze zich van ellende ziek, maar de vernederingen en teleurstellingen bleven door haar hoofd spoken en in augustus dit jaar benam ze zichzelf het leven. Ook zij werd slechts 51 jaar. De schoolleiding zegt zich van geen kwaad bewust te zijn.

Wie mag uit het leven stappen? Zwagerman niet en Dijkman wel? Van de kerk mag niemand het. Van onze wetgever iedereen. In sommige Aziatische en Afrikaanse landen kun je in de bak belanden na een mislukte zelfmoordpoging. En in Noord-Korea kan na een geslaagde zelfmoord je familie op straf rekenen.

Wie zijn wij om Zwagerman of Dijkman te veroordelen? Uit het leven stappen doet niemand omdat hij het geluk niet meer aankan. Ondraaglijke pijn kan ook geestelijk zijn. Neem Léonie Holtes, die zich inzette voor tbs’ers, totdat haar demonen bezit van haar namen.

De dood is afschrikwekkend, maar heeft ook aanlokkelijke kanten. Eindelijk rust. Mijn vader placht te zeggen: je wordt geboren om te sterven.

Dat is een misvatting. Je wordt geboren om te leven. Dood zijn kan nog lang genoeg.

_________________________________

Reageren kan hier.

De kracht van het woord

maaike_rondIk verklap het maar meteen: als opiniemakers zoals René Cuperus in de Volkskrant van 7 september hun bijdrage leveren aan het debat over deze onvolmaakte wereld en daarmee laten blijken hoe wanhopig somber ze het inzien, haak ik af. Al zeggen sommigen: hij schetst de harde realiteit.

Vervolgens ga ik op zoek naar mensen die mij inspireren, moed geven. Het zijn de mensen die er goed tegen kunnen dat ze met het etiketje naïef/idealistisch/niet-realistisch op hun jas lopen. Voor zover ze dat al weten, want het kan ook achter hun rug op de achterkant geplakt zijn: LOL!

Voor de niet-ingewijden: dit is internet-slang. Het betekent laughing out loud. Keihard uitlachen dus.

Toen enkele maanden geleden – ik meen óók in de Volkskrant – een foto verscheen van een ontbijttafel met daaraan gezeten een Fries echtpaar met hun uit naastenliefde in huis genomen vluchteling, was er op Twitter grote hilariteit over de hagelslag, de jam, de beschuitjes en natuurlijk het uiterlijk van deze christenen: LOL!

Soms snap ik dat ‘de provincie’ een pesthekel krijgt aan ‘de randstad’ met zijn Hollandse manieren – religie is achterlijk en goed doen belachelijk en dat mag je allemaal zeggen. Maar nu ben ik aan het generaliseren, pardon.

Generaliseren is een besmettelijke ziekte: als veel mensen het doen is de verleiding groot om het ook te gaan doen. En dan zou ik nu zeggen: kijk, dát is nou Nederland – als vluchtelingen vragen om hulp gaan wíj mensen uitlachen die iets goeds proberen te doen.

Maar, realist die ik ben, ik weet dat niet iedereen zo is.

Nu de ellende als gevolg van oorlogen en armoede in de wereld deze kant op komt, raken veel mensen van streek, ik ook. En ik ben me ervan bewust dat ik op dit moment hevig worstel met de grenzen van nuchterheid en emotie.

Maar om nou in een verlammende somberheid weg te kwijnen en zo apathisch te worden dat ik niks meer kan doen, nee. Ik luister wel naar de pessimistische realisten hoor, uit beleefdheid. Maar ik trek me op aan andere realisten, die de kracht van het woord gebruiken om te inspireren en te motiveren. Zoals opiniemaker Bert Wagendorp, in de Volkskrant van 8 september, die van mening is dat de pessimisten ‘de drive van vluchtelingen om er iets van te maken onderschatten’.

Sombermensen, het spijt me, ik heb niks aan ze. Dat is de harde realiteit.

______________________________

Reageren kan hieronder of op Facebook.

 

Lelijkheid

rob rondEen vriend van mij uit de muziek motiveert zijn weerzin tegen de komst van vreemdelingen naar onze contreien zo: we zijn net van de katholieken af.

Hij heeft een punt. Gelovigen van allerhande gezindten hebben aan de menselijke zoektocht naar antwoorden op de raadselen des levens weinig vruchtbaars bijgedragen. Wat zal je immers nog zoeken als je het antwoord al hebt?

Dat de buurman een eigen, ander antwoord heeft, is voor een gelovige geen reden tot twijfel. Ik heb gelijk en de buurman niet. En mijn kinderen boffen, want die leer ik precies wat juist is. Dat de buren hun kinderen met foute antwoorden opzadelen, dat is jammer, maar die lui krijgen we nog wel.

Net op het moment dat wij – in een land als Nederland althans – dachten af te zijn van de rem op de intellectuele ontwikkeling die religie is, raken we overspoeld met religiositeit van eeuwen her. De vernietiging van tempels in Palmyra brengt het jaartal 1566 tot leven: beeldenstorm. Nederland zag toen het sluitstuk van een hele reeks vernielingen door protestanten in Europa, die in 1522 waren begonnen in Wittenberg, stad van oerprotestant Maarten Luther. Diens anti-judaïsme was vier eeuwen later koren op de molen van nazi-propagandisten.

Onscrupuleuze politici – oei, een pleonasme! – hebben het kant-en-klare instrument van de religie in de loop der geschiedenis gretig gehanteerd om op allerlei strijdtonelen het volk achter zich te krijgen. Door te hameren op het verfoeilijke van de islam doet Geert Wilders hetzelfde. En elke moskee is een steun in de rug van de blonde held.

Is de lelijkheid die we zien dan niet onze eigen lelijkheid? Zeker. Verzet tegen de import van achterlijkheid en de aanspraak die nieuwkomers maken op schaarse zaken als woningen en uitkeringsgeld, brengt een akelige mentaliteit aan de oppervlakte. Zonder aanvoer van moslims krijg je die niet te zien, zoals je in vredestijd ook geen NSB’ers herkent.

Die lelijkheid zit ook aan de andere kant. Een devoot moslim ziet andersgelovigen en atheïsten als ondermensen, als uitschot. Sympathie is uit den boze, je mag van de kafirs profiteren en in het uiterste geval maak je ze af, zwaaiend met de Koran.

Dan rijst de vraag: als de vreemdelingen en wij elkaar minachten, waarom dulden wij hen dan hier en waarom blijven zij hangen? Antwoord, kort door de bocht: onze relatieve beschaving tempert onze reactie en onze rijkdom houdt hen hier. Waarbij de immigranten onze weerzinwekkende levensstijl op de koop toe nemen, in onze welvaart delen en respect eisen voor gewoonten die wij stompzinnig vinden.

Ooit stelde die vriend uit de muziek met tevredenheid vast dat er in Nederland nog slechts sprake was van een religieuze minderheid. Met lede ogen ziet hij nu aan hoe die minderheid weer groeit. Vang die mensen op in hun eigen regio, stelt hij, waar zij ons met hun ideeën niet lastig vallen en zij zich ook niet hoeven te ergeren aan ons. Daar heeft hij een punt.

_________________________________

Reageren kan hier.

Op aarde

maaike_rondIk duw het voorwiel in een van de standaards, mijn fiets is de enige. Een paar meter verder, op een bankje in de zon, zitten drie jonge meiden voor het rouwcentrum. De ernstige gezichten passen niet helemaal bij hun outfit, die weliswaar gepast zwart, maar ook best sexy is.

Mijn fantasie staat altijd standby en springt aan: zouden ze misschien een leeftijdgenoot begraven hebben.

Waarom denk ik dat eigenlijk? Is het het zwart – de kleur van het laatste afscheid – tegen die frisse jonge huid, een nadrukkelijke perspectief op vruchtbaarheid en voortzetting van het leven? Of is het mijn verdrietige ervaring dat de toekomst voor sommige jonge mensen abrupt van tafel wordt geveegd, net zo onverbiddelijk als voor mensen die hun toekomst tot en met het laatste restje geconsumeerd hebben?

Op de plaats waar mijn zus en ik drie maanden geleden onze broer de auto met de urn van onze moeder zagen parkeren, staat nu een andere, en een lege draagbaar op wieltjes. Bij ons was toen een kruiwagen klaar gezet, maar de beheerder kon de bescheiden steen met urn gewoon in zijn handen dragen.

Ik pak de bloemen voor mijn moeder en loop naar haar urnentuintje. Niet helemaal rechtstreeks trouwens. Bij de verdeling van het erfelijk materiaal ten tijde van mijn conceptie won mijn vader waar het ging om oriëntatievermogen. En dus loop ik vaak verkeerd en zelden goed.

Mijn moeder staat, nu ze deze aarde verlaten heeft, met haar urn boven aarde. Toen ze er nog was, verkoos ze het om later ‘toch maar gecremeerd’ en niet begraven te worden – ‘als je hoort van die troep…’ Van een eigen plekje zag ze niet af, maar ‘niet in zo’n muur’.

De lange rode roos die ik er tijdens de bijzetting neerzette, is nu onherkenbaar als bloem, maar als ik hem uit de vaas pak, blijken de stekels van de steel nog goed te werken. Het heeft deze mooie zomer ook overtuigend geregend. Ik neem me voor om, behalve handschoenen, de volgende keer ook een stoffer mee te nemen om de opgespatte zanderige aarde rond de urn op de gedenkplaat weg te vegen. Boven aarde is boven aarde.

Als ik weer bij mijn fiets kom, kijk ik hoe ver de nazit is. Ik zie wat ouderen en een klein meisje. De meeste mensen zijn al weg of staan op het punt om te vertrekken.

Daardoor voel ik me ietsje geruster in mijn ongemak: wanneer ik nú met mijn rode blouse en spijkerbroek even van de sanitaire voorzieningen gebruik ga maken, val ik wel op, maar voor minder mensen.

Er zijn daar meer dames voor een snelle visite en ik herken in hun doen en laten die merkwaardige opluchting die zich meester maakt van mensen na het officiële afscheid van hun doden.

Er wordt weer hard gepraat, de klus is geklaard, het leven gaat door. De volgende stap is samenkomen en consumeren op een levendige plek op deze mooie aarde.

„Op naar de Kagerplassen!”, hoor ik een vrouw zeggen. Dat bedoel ik.

Als ik naar huis fiets besluit ik dat het een afscheid was van iemand die een lang leven heeft mogen hebben, zoals mijn moeder.

______________________________

Reageren kan hieronder of op Facebook.